Reden daarvoor is dat deze regelingen steeds meer worden gebruikt door gemeentes voor het gemeenschappelijk uitvoeren van taken. De achterliggende gedachte dat je soms beter samen zaken kunt uitvoeren dan als gemeente alleen is op zich prima. Waar het echter vaak aan schort is een goede inbedding van de controlerende taak van de raad. Er zijn slechts een paar momenten waarop de raad de kans krijgt om er “iets van te vinden” en dat is met name het geval bij de goedkeuring van de begroting en bij het vaststellen van de jaarrekening.
Ook in bestuurlijke zin is een GR een riskant fenomeen. Het gaat veelal om collegeregelingen en dat betekent dat collegeleden samen het bestuur vormen. Naast het hebben van de feitelijke verantwoordelijkheid voor de organisatie zijn zij ook diegene die namens de raad acteren in het bestuur.
In de achterliggende jaren hebben wij als VVD fractie meerdere keren gewezen op de risico’s van deze opzet in het geval van Hameland. Bij het beoordelen van dit raadsvoorstel is dat wederom het geval. Het DB heeft op 9 oktober de begroting voor 2016 al vastgesteld en wij kunnen als raad een zienswijze indienen. Dat betekent dat mevrouw Nijhuis als DB lid zich enerzijds al heeft gecommitteerd aan de begroting en anderzijds overeenkomstig het raadsvoorstel in het AB namens de gemeente Haaksbergen een zienswijze kan inbrengen.
Op zich is dat niet nieuw maar als we kijken naar de bedrijfsvoering van Hameland voor 2016 geeft het raadsvoorstel een wat ongemakkelijk gevoel.
De feiten:
- De begroting is opgesteld als ware het een normaal jaar, terwijl verderop wordt aangegeven dat het allesbehalve een normaal jaar is met veel risico’s, die ook concreet zijn benoemd in een risicoparagraaf.
- De ontmanteling van Hameland gaat in 2016 plaatsvinden waarbij de kosten worden geraamd op € 10.583.000 waarvoor wij als Haaksbergen een bedrag van € 857.000 als voorziening in onze begroting hebben opgenomen.
- De begroting wordt vastgesteld met een extra negatief effect op de begroting van de gemeente Haaksbergen van ca. € 57.000. Gelijktijdig wordt aangekondigd dat de begroting ten gevolge van de ontmanteling en de afbouw van “detacheren en ontwikkelen” in negatieve zin zal worden bijgesteld.
- In de begroting van Hameland staat onder 4.1 ad F en H nog een bedrag aan frictiekosten voor juridisch advies, inhuur van personeel en onvoorziene kosten vermeld van € 680.000 met als toevoeging dat de deze kosten vanuit de gemeentelijke begrotingen zullen worden gedragen. Dit bedrag zit niet in de bijdrage van € 269.178 en is dus in potentie voor 7,8% (= € 53.000) een volgende tegenvaller.
- In het raadsvoorstel staat “risico’s niet van toepassing”. Gelet op het hiervoor genoemde en hetgeen is opgenomen in de risicoparagraaf van onze begroting voor 2016 is dat een absolute miskenning van de werkelijkheid. (beslag weerstandsvermogen € 210.000)
- De onderbouwing van de uiteindelijke zienswijze geeft aan dat de raad van Haaksbergen vindt dat (ik citeer) “Kosten die je niet hoeft te maken in een organisatie die wordt ontmanteld ook niet te maken”. Dat is gelet op het voornoemde wel een beetje mager.
Wat had er dan moeten staan:
- wij maken ons ernstige zorgen over de haalbaarheid van deze begroting.
- wij verwachten van het DB uiterlijk 1 januari een aan de werkelijkheid aangepaste begroting.
- wij gaan er van uit dat er geen kostenverschuiving plaatsvindt tussen exploitatie en ontmanteling.
- wij vragen of de accountant hierover bij de jaarrekening 2016 nadrukkelijk rapporteert.
- wij verwachten eens per kwartaal een uitgebreid overzicht van de voortgang inclusief de financiën.
Maar helaas, dat staat er niet en gelet op het verloop van de commissievergadering is het ook niet echt zinvol om met een kansloos amendement te komen. Niettemin willen wij als VVD fractie onze ongerustheid uitspreken en nogmaals de wethouder erop wijzen dat zij als DB lid integraal mede verantwoordelijk is voor het reilen en zeilen bij Hameland en voor de bij deze organisatie werkzame, over het algemeen kwetsbare, medewerkers.